Dodatek mieszkaniowy jest formą pomocy przeznaczoną dla osób spełniających łącznie poniższe trzy warunki:

• posiadają tytuł prawny do lokalu;
• zamieszkujących lokale mieszkalne spełniające kryterium metrażowe,
• spełniających kryterium dochodowe.

Kryterium tytułu prawnego do lokalu

Dodatek mieszkaniowy przysługuje:

• najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych;
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego;
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach, stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych;
• innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem;
• osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.

Kryterium metrażowe

Kryterium metrażowe uzależnione jest od liczby osób zamieszkujących w lokalu mieszkalnym.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie przekracza normatywnej powierzchni o więcej niż 30% (lub 50% pod warunkiem, że udział pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%).

Wartości powierzchni normatywnej dla lokali w zależności od liczby osób zamieszkujących w tych lokalach przedstawia poniższa tabela.

W przypadku zamieszkiwania w lokalu większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m2.

Do obliczania dodatku ustawa przewiduje możliwość przyjęcia zwiększonej o 15 m² powierzchni normatywnej lokalu mieszkalnego z uwagi na zamieszkiwanie w lokalu:

• osoby niepełnosprawnej poruszającej się na wózku inwalidzkim,
• osoby niepełnosprawnej, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. 

Kryterium dochodowe

Za gospodarstwo domowe w przypadku dodatku mieszkaniowego rozumie się wszystkie osoby mieszkające w lokalu.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje jeżeli średni miesięczny dochód w przeliczeniu na członka gospodarstwa domowego, w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku, nie przekracza 175% kwoty najniższej emerytury obowiązującej w dniu złożenia wniosku w gospodarstwie jednoosobowym (od 1.03.2019 r. jest to kwota 1925,00 zł) oraz 125% tej kwoty na osobę w gospodarstwie wieloosobowym (od 1.03.2019 r. jest to kwota 1375,00 zł).

Za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba że zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Do celów obliczania dodatku do dochodu zalicza się m. in. zasiłki dla bezrobotnych, świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych, renty, emerytury, dodatki kombatanckie, stypendia studenckie i z PUP, alimenty, jednorazowe odprawy, nagrody jubileuszowe, trzynastki, świadczenia z funduszu socjalnego, świadczenia przedemerytalne, świadczenia z tytułu rodziny zastępczej , zasiłki rodzinne wraz z dodatkami, zasiłki pogrzebowe, wynagrodzenia za pracę, wynagrodzenia z umów o dzieło, wynagrodzenie z umów zlecenia, darowizny, dochody ze sprzedaży ruchomości i nieruchomości, odsetki od lokat i oszczędności, itp.

Dochód z prowadzenia gospodarstwa rolnego ustala się na podstawie powierzchni gruntów wyrażonej w hektarach przeliczeniowych i przeciętnego dochodu z 1 hektara przeliczeniowego ostatnio ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Przeciętny dochód z pracy indywidualnych gospodarstw rolnych z 1 ha przeliczeniowego w 2018r. wynosił 2715,00 zł.

Do dochodu nie wlicza się: świadczeń pomocy materialnej dla uczniów; dodatków dla sierot zupełnych; jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka; dodatku z tytułu urodzenia dziecka; pomocy w zakresie dożywiania; zasiłków pielęgnacyjnych; zasiłków okresowych z pomocy społecznej; jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej; dodatku mieszkaniowego; zryczałtowanego dodatku energetycznego; świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych; jednorazowy dodatek pieniężny dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2016 r.; świadczenia wychowawczego; dodatku wychowawczego; dopłaty do czynszu, o której mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania, świadczenia pieniężnego przyznawanego na podstawie art.9 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.

Dodatek energetyczny może otrzymać odbiorca wrażliwy czyli osoba, która: 

• złoży wniosek o przyznanie dodatku energetycznego
• ma przyznany dodatek mieszkaniowy, 
• jest stroną umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym 
• zamieszkuje w miejscu dostarczania energii elektrycznej.

Dla przyznania dodatku energetycznego nie ustalono odrębnych kryteriów dochodowych.
Kryteria odnośnie sytuacji materialnej wnioskodawcy konieczne do przyznania dodatku energetycznego są określone w przepisach dotyczących dodatku mieszkaniowego:

• 175% najniższej emerytury dla osoby samotnie gospodarującej;
• 125% najniższej emerytury na każdego członka gospodarstwa domowego.

Oprócz kryterium dochodowego obowiązuje limit powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego, który nie może przekraczać normatywnej powierzchni o więcej niż:

• 30% albo
• 50% pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%.

Normatywna powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego, w którym znajduje się tylko jeden lokal mieszkalny (dom jednorodzinny), w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego, nie może przekraczać: 

• 35 m² dla 1 osoby;
• 40 m² dla 2 osób;
• 45 m² dla 3 osób;
• 55 m² dla 4 osób;
• 65 m² dla 5 osób; 
• 70 m² dla 6 osób, a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m².

Wysokość dodatku:

• 11,37 zł/miesiąc dla gospodarstwa domowego prowadzonego przez osobę samotną;
• 15,80 zł/miesiąc dla gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 4 osób;
• 18,96 zł/miesiąc dla gospodarstwa domowego składającego się z co najmniej 5 osób.

Do wniosku należy załączyć kopię umowy kompleksowej (umowa na przesyłanie i sprzedaż energii elektrycznej) lub umowy sprzedaży energii elektrycznej (umowa na sprzedaż energii).